Khi mới bắt đầu tìm hiểu về SEO, nhiều bạn thường tập trung ngay vào từ khóa, backlink hay nội dung chuẩn SEO. Nhưng có một yếu tố “thầm lặng” không kém phần quan trọng, đó chính là sitemap.
Nghe có vẻ hơi kỹ thuật, nhưng bạn hãy tưởng tượng website giống như một siêu thị lớn. Nếu không có sơ đồ chỉ dẫn (map), khách hàng sẽ rất khó tìm thấy gian hàng họ cần. Sitemap trong SEO cũng vậy, nó là bản đồ giúp Google và các công cụ tìm kiếm khác hiểu cấu trúc website của bạn, từ đó index nhanh và đầy đủ hơn.
Trong bài viết này, Guestpost.vn sẽ giúp bạn hiểu rõ sitemap là gì, có những loại nào, lợi ích ra sao, cách tạo và khai báo sitemap để website của bạn dễ dàng lên top hơn. Và để dễ hiểu, mình sẽ lấy nhiều ví dụ gần gũi để newbie nào cũng hình dung được.
Sitemap là gì?
Sitemap hay “sơ đồ trang web” là một tệp (thường ở dạng XML hoặc HTML) chứa danh sách các URL trên website. Nó giống như một cuốn “mục lục” cho toàn bộ nội dung của bạn, giúp bot tìm kiếm và cả người dùng dễ dàng khám phá website hơn.
Một sitemap có thể cho Google biết:
- Trang nào đang tồn tại trên website.
- Mối quan hệ giữa các trang (trang mẹ – trang con).
- Trang nào mới được thêm, trang nào vừa cập nhật.
Ví dụ dễ hiểu
Bạn có một website bán đồ gia dụng. Cấu trúc sẽ gồm:
- Trang chủ
- Sản phẩm (gồm nhiều danh mục con như nồi cơm điện, máy xay sinh tố, máy giặt, tivi…)
- Tin tức (các bài viết khuyến mãi, mẹo vặt…)
- Liên hệ
- Về chúng tôi
Nếu không có sitemap, Google có thể bỏ sót một số trang con như “máy xay sinh tố” vì nằm sâu trong cấu trúc. Nhưng nếu bạn có sitemap, toàn bộ hệ thống sẽ được liệt kê rõ ràng, Google chỉ việc lần theo mà thu thập dữ liệu.
Các loại Sitemap phổ biến
Trên thực tế có nhiều loại sitemap, nhưng trong SEO bạn cần quan tâm chủ yếu đến XML Sitemap và HTML Sitemap.
1. Sitemap XML
Đây là loại sitemap dành cho công cụ tìm kiếm. Nó cung cấp thông tin chi tiết về website để bot có thể index hiệu quả hơn.
Cấu trúc của sitemap XML thường có:
- <loc>: URL trang.
- <lastmod>: Ngày cập nhật cuối.
- <changefreq>: Tần suất cập nhật (hàng ngày, hàng tháng…).
- <priority>: Độ ưu tiên (0.0 – 1.0).
Ví dụ một sitemap XML:
<?xml version=”1.0″ encoding=”UTF-8″?>
<urlset xmlns=”http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9″>
<url>
<loc>https://example.com/</loc>
<lastmod>2023-11-13</lastmod>
<changefreq>monthly</changefreq>
<priority>0.8</priority>
</url>
</urlset>
2. Sitemap HTML
Loại này dành cho người dùng. Nó thường hiển thị dưới dạng một trang riêng, liệt kê toàn bộ liên kết quan trọng theo menu hoặc danh sách.
Ví dụ:
<nav>
<ul>
<li><a href=”/”>Trang chủ</a></li>
<li><a href=”/gioi-thieu/”>Giới thiệu</a></li>
<li><a href=”/san-pham/”>Sản phẩm</a></li>
<li><a href=”/lien-he/”>Liên hệ</a></li>
</ul>
</nav>
Lợi ích của Sitemap
Sitemap không chỉ giúp công cụ tìm kiếm mà còn mang lại lợi ích trực tiếp cho website của bạn.
Với Google và các công cụ tìm kiếm
- Index nhanh hơn: Các trang mới hoặc cập nhật sẽ được phát hiện sớm.
- Không bỏ sót nội dung: Ngay cả những trang nằm sâu hoặc ít liên kết nội bộ cũng được index.
- Hiểu cấu trúc website: Giúp bot đánh giá mức độ quan trọng và mối liên hệ giữa các trang.
- Hỗ trợ xếp hạng: Sitemap được tối ưu tốt sẽ góp phần cải thiện thứ hạng tổng thể.
Với người dùng
- Dễ điều hướng: Người dùng có thể truy cập sitemap HTML để tìm nhanh nội dung họ muốn.
- Trải nghiệm tốt hơn: Không bị “lạc đường” khi vào website có nhiều tầng, nhiều danh mục.
Ví dụ đời thường: Giống như đi siêu thị mà có bảng sơ đồ treo ngay cửa. Người mua chỉ cần nhìn qua là biết khu nào bán đồ điện tử, khu nào bán thực phẩm.
Cách tạo Sitemap
Có 2 cách phổ biến: tạo thủ công và tạo tự động.
1. Tạo thủ công
Phù hợp cho website nhỏ (ít trang). Bạn chỉ cần mở Notepad, viết theo cấu trúc XML và lưu lại với tên sitemap.xml.
Ví dụ:
<urlset xmlns=”http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9″>
<url>
<loc>https://ten-website.com/</loc>
<lastmod>2024-01-01</lastmod>
<changefreq>weekly</changefreq>
<priority>1.0</priority>
</url>
</urlset>
2. Tạo tự động
Với website lớn, bạn nên dùng plugin hoặc công cụ online.
- Trên WordPress: dùng Yoast SEO, Rank Math, hoặc Google XML Sitemaps. Cài xong plugin sẽ tự động tạo sitemap cho bạn.
- Công cụ online: XML-sitemaps.com hoặc Screaming Frog. Chỉ cần nhập URL website, công cụ sẽ quét và tạo file XML.
Cách khai báo Sitemap cho Google và Bing
Sau khi tạo sitemap, bước quan trọng là khai báo cho công cụ tìm kiếm.
Google Search Console
- Đăng nhập vào Search Console.
- Chọn website.
- Vào mục Sơ đồ trang web.
- Thêm đường dẫn sitemap (ví dụ: https://ten-website.com/sitemap.xml).
- Nhấn gửi.
Bing Webmaster Tools
- Đăng nhập Bing Webmaster.
- Chọn website.
- Vào mục Sitemap.
- Thêm URL sitemap.
- Nhấn gửi.
Sau khi khai báo, bạn có thể kiểm tra tình trạng index và các lỗi (nếu có) để kịp thời xử lý.
Kết luận
Sitemap tuy nhỏ bé nhưng lại có vai trò lớn trong SEO. Nó giống như chiếc bản đồ dẫn đường cho Google, giúp website của bạn không bị bỏ sót nội dung và index nhanh hơn.
Tóm lại, để tối ưu SEO, bạn nên:
- Tạo sitemap XML cho công cụ tìm kiếm.
- Tạo sitemap HTML để hỗ trợ người dùng.
- Khai báo sitemap trên Google Search Console và Bing Webmaster Tools.
Với những newbie mới làm SEO, hãy coi sitemap như bước nền tảng bắt buộc, không thể thiếu khi khởi tạo website. Guestpost.vn tin rằng chỉ cần bạn làm đúng ngay từ đầu, website sẽ dễ dàng tăng trưởng và lên top bền vững hơn.
